Porto
Port of porto is een versterkte wijn uit Portugal, met een alcoholgehalte tussen 18 en 20 procent. Het is een typische zoete rode, witte of rosé wijn, geserveerd als aperitief, digestief of als dessertwijn. Tegenwoordig wordt overal ter wereld versterkte wijn geproduceerd met sterke gelijkenis ten opzichte van port. Hierbij zijn Australië en Zuid-Afrika de bekendste concurrenten. In tegenstelling tot de Verenigde Staten mag in de Europese Unie alleen het product uit Portugal het label port dragen. Een andere naam voor port is portwijn, waarvan port de afkorting is.
Sinds de 19e eeuw wordt gebruikgemaakt van de mutage-techniek. Dit is een techniek waarbij door middel van toevoeging van extra alcohol het gistingsproces voortijdig gestopt wordt, waardoor niet alle suikers in alcohol omgezet worden, zodat de zoete smaak van port ontstaat en het alcoholgehalte dan tussen 18 en 20 volumeprocent komt te liggen.
Als de druiven arriveren uit de wijngaard wordt er gekozen voor niet of gedeeltelijk ontstelen. De druiven dienen op dezelfde dag geoogst te worden. Het treden in lagares (lage stenen troggen van graniet) wordt vandaag de dag nog steeds gehanteerd naast moderne vinificatiesystemen. Dit ouderwetse ritueel is een zware klus wat na de oogst in de avonduren plaatsvindt.
Tegenwoordig zijn er ook machines die het werk van de treders (de menselijke voeten) overnemen.
Door de druk breekt de celwand en geeft zo zijn smaak en kleur af, wat bij portwijn meer dan essentieel is. Na een dag of twee ontstaat de alcoholische gisting, waardoor de schilletjes een deken (manta) bovenop de massa creëren. Dit geeft een beschermende laag die contact met zuurstof tegenhoudt. De manta wordt regelmatig ondergedompeld om de extractie zo vol mogelijk te krijgen.
Als de most na analyse goed is en naar wens van de wijnmaker, kan de brandewijn (aguardente) toegevoegd worden. Hierdoor stopt de gisting en kan de wijn van onderuit de lagaras in het vat gedaan worden. Dit vat bestaat uit 1/5 wijnalcohol wat aangevuld wordt met de portwijn en hierdoor een alcoholpercentage krijgt van 19 à 20 vol.-%.
Bekende druifvariëteiten voor de aanmaak van port zijn: Touriga Nacional, Tinta Roriz, Tinta Barroca, Tinta Cão, Tinta Francisca, Tinto Rouro, Bastardo, Donzelinho Tinto, Mourisco en de Malvasia Fina (witte port).
Er zijn verschillende portsoorten. De meest gebruikte onderverdeling is de ruby, vintage, tawny, witte en sinds kort rosé port.